Najskuteczniejszym nafzędziem do walki z wirusami komputerowymi są programy antywirusowe. Większość programów tego typu zapewnia podstawowe narzędzia do ochrony systemu i jego zasobów przed wirusami i wykrywania wirusów. Są to odpowiednio – monitor antywirusowy, skaner wirusów oraz program skanera poczty elektronicznej. Monitor antywirusowy Monitor antywirusowy to program, który ma za zadanie monitorowanie pamięci operacyjnej i dysków komputera oraz alarmowanie użytkownika o ewentualnie wykrytych nieprawidłowościach. Ponadto zwykle cały czas śledzi działania w systemie, dzięki czemu jest w stanie wykryć wirusa już w momencie uruchamiania zawirusowanego programu albo w chwili jego pobierania, np. z sieci Internet. – Skaner wirusów Programem, który przegląda zasoby pamięciowe i dyskowe komputera w poszukiwaniu wirusów i programów typu np. koń trojański czy bomba logiczna już obecnych w systemie, jest skaner wirusów. Skuteczność wyszukiwania wirusów przez skaner zależy od zainstalowanej w programie bazy wirusów (wzorców, na podstawie których może on zidentyfikować wirusa w systemie) oraz algorytmu przeszukiwania zasobów. Warto wiedzieć Większość producentów oprogramowania antywirusowego umożliwia bieżącą aktualizację bazy wirusów skanera antywirusowego poprzez Internet. Operacja taka polega dla użytkownika sieci na wybraniu w opcjach samego programu odpowiedniego polecenia. Aktualizacja (tzw. Iiveupdate) przebiegnie zwykle w pełni automatycznie.
